DE SCHOONHEID
Tijdens de algemene audiëntie van 31 augustus sprak paus Benedictus XVI over de relatie tussen kunst en gebed.
In deze vakantieperiode wees ik herhaaldelijk op de noodzaak om te midden van alle bezigheden tijd te vinden voor God en het gebed. Nu sta ik kort stil bij een van die wegen tot God: de weg van de kunst, die deel uitmaakt van de via pulchritudinis, de weg van de schoonheid.
Wellicht raakte u wel eens innerlijk bewogen bij het zien van een beeld of schilderij, of bij het horen van een gedicht of een muziekstuk, en bespeurde u dan bij uzelf een innerlijke vreugde. Dan nam u meer waar dan alleen een stuk brons of marmer, een beschilderd doek, een hoeveelheid letters of een verzameling klanken, maar iets groters, dat meer te vertellen heeft, een boodschap overbrengt en de ziel verheft.
Een kunstwerk is vrucht van de creatieve capaciteit van de mens, die zich inspant om de diepere zin van de zichtbare werkelijkheid te ontdekken en die dan weer mee te delen via de taal van vorm, kleur, klank. Kunst kan tastbaar uitdrukking te geven aan de behoefte van de mens het zichtbare te overstijgen. Kunst is als een deur die openstaat naar het oneindige, naar een schoonheid en een waarheid die boven het alledaagse uitgaan. Een kunstwerk kan de ogen van geest en hart openen en ons een duw geven naar het hemelse.
Sommige kunstwerken zijn ware wegen naar God, de allerhoogste Schoonheid, en zijn zelfs behulpzaam om de relatie met Hem te doen groeien in het gebed. Het gaat om werken die zijn ontstaan uit het geloof en dat geloof tot uitdrukking brengen. In een gotische kathedraal worden wij gegrepen door de verticale lijnen die naar omhoog wijzen, terwijl we ons klein voelen en verlangen naar volheid. In een romaanse kerk voelen we ons spontaan uitgenodigd tot overpeinzing en tot gebed. Ook als wij gewijde muziek beluisteren die onze ziel opent, worden wij geholpen ons tot God te wenden. Het ware geloof is als schoonheid, die de onweerstaanbare tegenwoordigheid van Gods waarheid tot uitdrukking brengt.
Herontdek het belang van deze weg, ook voor het gebed, voor onze levende relatie met God. Overal zijn kunstschatten die het geloof tot uitdrukking brengen. Deze plaatsen bezoeken moet meer zijn dan een gelegenheid tot culturele verrijking, maar moet vooral aanzetten om in overweging stil te staan bij de stralende schoonheid, die ons diep raakt en ons innerlijk uitnodigt op te gaan tot God. Laten we hopen dat de Heer ons helpt in het zien en overwegen van zijn schoonheid, in de natuur en in kunstwerken om zo, geraakt door het licht van zijn gelaat, ook licht
kunnen zijn voor onze naaste.
